Nowe podstawy bez antykoncepcji i Kopernika. O tym dzieci nie dowiedzą się w podstawówce

14 lutego minister edukacji Anna Zalewska podpisze projekt nowych podstaw programowych dla podstawówek. Do końca czerwca mają być gotowe nowe podręczniki. Program budzi sporo kontrowersji w środowiskach naukowych, bo zabrakło w nim wielu istotnych dla edukacji wątków.
Uczniowie jednego z lublińskich gimnazjów podczas lekcji religii. Uczniowie jednego z lublińskich gimnazjów podczas lekcji religii. Fot. Rafał Michałowski / Agencja Wyborcza.pl

Nowe podstawy bez antykoncepcji i Kopernika. O tym dzieci nie dowiedzą się w podstawówce

14 lutego minister edukacji Anna Zalewska podpisze projekt nowych podstaw programowych dla podstawówek. Do końca czerwca mają być gotowe nowe podręczniki. Program budzi sporo kontrowersji w środowiskach naukowych, bo zabrakło w nim wielu istotnych dla edukacji wątków.

Organizacje pozarządowe od kilku miesięcy zgłaszają do Ministerstwa Edukacji Narodowej swoje uwagi dotyczące nowych podstaw programowych dla szkół podstawowych. W konsultacjach społecznych wzięło udział kilkadziesiąt organizacji i wykładowcy akademiccy. Do ministerstwa wpłynęło ok. 800 uwag do nowej podstawy programowej. Wiele z nich ministerstwo respektowało.

Jednak przygotowany program nauczania w szkołach podstawowych nadal wzbudza emocje. Według uczonych z Komitetu Nauki o Literaturze PAN grozi nam np. "zapaść czytelnictwa". Ze szkolnych lektur wycofano lubianą przez dzieci książkę "Nela Mała Reporterka", za to "Pan Tadeusz" będzie towarzyszył uczniom od IV do VIII klasy. Uczniowie szkół podstawowych na lekcjach matematyki nie dowiedzą się, czym jest trygonometria, na fizyce zabrakło informacji o Marii Skłodowskiej-Curie. Czego nie nauczą się już dzieci w szkołach?

 

Język polski: z kanonu lektur wypadła "Nela Mała Reporterka", za to "Pan Tadeusz" będzie towarzyszył uczniom od IV do VIII klasy

Z kanonu lektur wycofano takie tytuły jak: "Nela Mała Reporterka", "Świętoszek" Moliera czy "Romeo i Julia" Szekspira. W podstawówce dzieci nie zapoznają się z żadnym z dzieł Szekspira, za to do podstawówek powróci "Pan Tadeusz", dotąd omawiany w szkołach ponadpodstawowych.

Od czwartej klasy do zakończenia podstawówki "Pan Tadeusz" w różnym wymiarze będzie towarzyszył młodzieży przez wszystkie klasy. W czwartej klasie Mickiewiczowskie dzieło ma być analizowane pod kątem opisów, w piątej - zwyczajów i obyczajów, w szóstej - polowania i koncertu Wojskiego, w siódmej - historii Polski na kartach epopei. W ósmej klasie zaś "Pan Tadeusz" jest lekturą obowiązkową już jako całość.

Według ekspertów z Zakładu Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego oraz Pracowni Innowacji Dydaktycznych Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu wprowadzenie fragmentów "Pana Tadeusza" do klasy czwartej jest niefortunne.

"Zdumiewająca jest decyzja umieszczenia wśród lektur obowiązkowych (kl. IV-VI) fragmentów "Pana Tadeusza" zawierających opis polowania i gry Wojskiego na rogu. Należy postawić pytanie: czy celem Autorów jest propagowanie idei zabijania zwierząt jako chlubnej tradycji narodowej? Wskazany fragment jest pełen okrucieństwa wobec zwierząt, a opisany ceremoniał niezrozumiały dla dziecka - można przeczytać w opinii ekspertów z Poznania.

Na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji zamieszczono kilkadziesiąt nadesłanych opinii.

Czytaj również: Rewolucja w edukacji. W jakim systemie będzie się uczyć twoje dziecko? Wyjaśniamy na grafikach

Biologia z okrojonym tematem ochrony środowiska i ewolucji Biologia z okrojonym tematem ochrony środowiska i ewolucji fot: istockphoto

Biologia: nie ma wzmianki o antykoncepcji, ochrona środowiska potraktowana po macoszemu

Od przyszłego roku szkolnego na lekcjach biologii dotyczących rozmnażania i rozwoju człowieka uczniowie nie poznają tematów związanych z antykoncepcją.

Według przedstawicieli Komitetu Biologii Środowiskowej i Ewolucyjnej PAN w temacie ewolucji życia zbyt skrótowo potraktowano teorię ewolucji Karola Darwina.

Uczeni z PAN zwrócili również uwagę na to, że choć nowy projekt jest w dużej mierze powtórzeniem obecnie obowiązującej podstawy, to niektóre wprowadzone zmiany budzą niepokój, w tym m.in.: brak zagadnień z zakresu ochrony środowiska.

"Zagrożenia środowiskowe, takie jak globalne ocieplenie (które zaczyna już w istotny sposób wpływać na życie wielu społeczeństw) czy kwestia zagospodarowywania śmieci i odpadów, powinny być znane każdemu obywatelowi, bowiem bez powszechnej świadomości i akceptacji niezbędnych zmian w gospodarce nie będziemy w stanie podjąć skutecznych działań zapobiegających degradacji środowiska" - czytamy w piśmie pracowników z Polskiej Akademii Nauk (za Polską Agencją Prasową).

Nowe podstawy programowe Nowe podstawy programowe fot: istockphoto

Chemia: pominięto wątek zastosowania kwasów i zasad w życiu codziennym, nie ma wzmianki o grafenie

Od przyszłego roku szkolnego zmniejszy się liczba godzin chemii w szkołach podstawowych. Uczniowie klas IV-VI nie będą uczyli się tego przedmiotu, chemię poznają dopiero w VII klasie.

Społeczne Towarzystwo Oświatowe w dokumencie w sprawie projektu rozporządzenia MEN dotyczącego podstawy programowej kształcenia ogólnego zwróciło uwagę na to, że w programie do chemii pominięto wątek praktycznego zastosowania kwasów i zasad. Uczniowie poznają wzory, nazewnictwo, ale bez odniesienia do życia codziennego. Nowy program nauczania chemii podobnie potraktował izotopy. Uczniowie nauczą się, czym one są, ale już nie dowiedzą się z podręcznika o ich właściwościach promieniotwórczych i ich zastosowaniu np. w elektrowniach jądrowych, w produkcji broni masowego rażenia.

W nowej podstawie chemii zabrakło również treści związanych z odmianami węgla, nie ma wzmianki o materiałach typu grafen. W zamian jest uwzględniony temat dotyczący przeróbki węgla kamiennego.

Może cię zainteresować: Pierwsza pomoc przy połknięciu substancji żrącej. Co musisz wiedzieć i co zrobić? Przede wszystkim odróżnić kwas od zasady?>>>

Fizyka; przedmiot obowiązkowy od VII klasy Fizyka; przedmiot obowiązkowy od VII klasy fot: istockphoto

Fizyka: brak informacji o Marii Skłodowskiej-Curie i nowych technologiach

"Brak zastosowania fizyki w medycynie czy nowych technologiach. Nie ma informacji o odkryciach Marii Skłodowskiej-Curie ani o alternatywnych źródłach energii. Brakuje też tematów dotyczących budowy wszechświata (w tym teorii Mikołaja Kopernika) oraz kosmonautyki" - pisze Społeczne Towarzystwo Oświatowe w piśmie do Ministerstwa Edukacji Narodowej.

Cały dokument Społecznego Towarzystwa Oświatowego w sprawie projektu rozporządzenia MEN dotyczącego podstawy programowej kształcenia ogólnego do wglądu tutaj>>>

Do programu nauczania fizyki odniósł się też prof. Łukasz Turski z Centrum Nauki "Kopernik".

Profesor zauważył, że autorzy podstawy zapomnieli zupełnie o zagadnieniu ruchu planet: "Nie uważają za właściwe przekazanie uczniom szkoły podstawowej wiedzy o fundamentalnych dla rozwoju cywilizacji odkryciach Mikołaja Kopernika".

Pełną treść oceny podstawy programowej z fizyki prof. Łukasza Turskiego można przeczytać pod tym linkiem.

W podstawówce na lekcjach historii dzieci nie dowiedzą się o ruchu emancypacji kobiet W podstawówce na lekcjach historii dzieci nie dowiedzą się o ruchu emancypacji kobiet fot: istockphoto

Historia: zabrakło wątku o emancypacji kobiet

Rada Naukowa Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego skrytykowała  prace nad nowymi podstawami programowymi. Historycy opublikowali uchwałę podpisaną przez przewodniczącego rady - prof. Jarosława Czubatego. Czytamy w niej:

"Z ubolewaniem stwierdzamy, że w nowej podstawie programowej zrezygnowano z dbania o tak ważne dla współczesnego społeczeństwa postawy, jak zaangażowanie w działania obywatelskie, wrażliwość społeczna, tolerancja dla odmiennego zdania, sposobu zachowania, obyczajów i przekonań, przeciwstawianie się przejawom dyskryminacji, podtrzymywanie więzi nie tylko ze wspólnotą lokalną i narodową, ale także europejską i globalną. Nie ma ich nie tylko wśród celów wychowawczych przypisanych do lekcji historii, ale także wiedzy o społeczeństwie".

Historykom nie spodobało się również to, że w podstawie programowej zabrakło odniesień m.in. do ruchu emancypacji kobiet.

Pełną treść uchwały warszawskich historyków można przeczytać pod tym linkiem>>>

Podstawówki bez trygonometrii Podstawówki bez trygonometrii fot: istockphoto

Matematyka: pojęcie funkcji i trygonometria wypadły z podstaw programowych dla szkół podstawowych

Wiedzę o funkcjach i umiejętności z tej dziedziny w całości przeniesiono do programu szkół ponadpodstawowych. Z programu podstawówki wypadną zatem funkcje, w tym wiedza na temat funkcji trygonometrycznych.

Według ekspertów ze Społecznego Towarzystwa Oświatowego to okrojenie materiału spowoduje tzw. brak korelacji międzyprzedmiotowej:

"Wskazany już przy matematyce fakt, że część materiału z dotychczasowej gimnazjalnej podstawy z matematyki została przeniesiona do szkoły ponadpodstawowej, powoduje brak korelacji umiejętności matematycznych uczniów, niezbędnych do realizacji podstaw nauczania fizyki (...) Zabrakło na matematyce funkcji, proporcjonalności prostej i odwrotnej, a więc pojęć związanych z większością treści nauczania fizyki".

Z pełną analizą STO projektu rozporządzenia MEN dotyczącego podstawy programowej kształcenia ogólnego można zapoznać się na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji.

Więcej o:
Copyright © Agora SA