Świadczenie rodzicielskie - komu i na jaki okres przysługuje "kosiniakowe"?

Świadczenie rodzicielskie jest jednym ze świadczeń rodzinnych przysługującym osobom, które ze względu na swój status zawodowy nie są uprawnione do otrzymywania zasiłku macierzyńskiego. Oznacza to, że wsparcie finansowe po urodzeniu dziecka mogą otrzymać osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych, bezrobotni, studenci czy rolnicy. Jakie są zasady przyznawania świadczenia rodzicielskiego? Na jaki okres i w jakiej kwocie przysługuje? Co warto o nim wiedzieć?
Zobacz wideo

Świadczenie rodzicielskie funkcjonuje od 2016 roku. Ponieważ ówczesnym Ministrem Pracy i Polityki Społecznej był Władysław Kosiniak-Kamysz, nazywa się je "kosiniakowym".

Świadczenie rodzicielskie w wysokości 1000 zł miesięcznie nie jest uzależnione od kryterium dochodowego. Dzięki temu można objąć wsparciem szeroką grupę osób i zapewnić rodzicom jak największe wsparcie materialne w pierwszym okresie życia dziecka. Świadczenie rodzicielskie nie podlega opodatkowaniu ani innym obciążeniom.

Komu przysługuje świadczenie rodzicielskie?

Osoby uprawnione do otrzymania "kosiniakowego" wymienia ustawa o świadczeniach rodzinnych. W pierwszej kolejności świadczenie rodzicielskie przysługuje matce, ale również:

  • ojcu dziecka w przypadku skrócenia okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego na wniosek matki dziecka po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka, śmierci matki dziecka, porzucenia dziecka przez matkę,
  • opiekunowi faktycznemu dziecka (osobie faktycznie opiekującej się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia siódmego roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10 roku życia,
  • rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia siódmego roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10 roku życia,
  • osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia siódmego roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10 roku życia.

Na jaki czas przysługuje świadczenie rodzicielskie?

Świadczenie rodzicielskie przysługuje na okres:

  • 52 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka,
  • 65 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci,
  • 67 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci,
  • 69 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci,
  • 71 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.

Świadczenie rodzicielskie - zasady przyznawania

Prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się począwszy od miesiąca urodzenia lub przysposobienia dziecka, a w przypadku opiekuna faktycznego dziecka i rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, od miesiąca objęcia dziecka opieką, jeżeli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego został złożony w terminie trzech miesięcy, licząc od dnia urodzenia lub przysposobienia dziecka, a w przypadku osób opiekuna faktycznego dziecka i rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, od dnia objęcia dziecka opieką.

W przypadku złożenia wniosku po terminie, nie później jednak niż w okresie 52 tygodni, w przypadku urodzenia (przysposobienia, objęcia opieką) jednego dziecka i odpowiednio dłużej w przypadku urodzenia (przysposobienia, objęcia opieką) więcej dzieci, prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

O przyznanie świadczenia mogą starać się osoby zatrudnione lub prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, jeśli nie pobierają zasiłku macierzyńskiego.

Świadczenie rodzicielskie - ograniczenia

Ze świadczenia rodzicielskiego nie mogą korzystać osoby otrzymujące zasiłek macierzyński. Jeżeli jedno z rodziców otrzymuje zasiłek macierzyński, drugi nie otrzyma świadczenia rodzicielskiego. Z kolei w przypadku zbiegu uprawnień do poniższych świadczeń, przysługuje wyłącznie jedno z nich:

  • świadczenie rodzicielskie lub
  • świadczenie pielęgnacyjne lub
  • specjalny zasiłek opiekuńczy lub
  • dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu
  • wychowawczego lub
  • zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
Więcej o:
Copyright © Agora SA