Zapalenie przydatków (zapalenie narządów miednicy mniejszej) to stan zapalny obejmujący jajniki, jajowody i błonę śluzową macicy, które są położone bardzo blisko siebie. Przydatki - jajniki i jajowody - znajdują się w miednicy mniejszej. Są ułożone symetrycznie po prawej i lewej stronie macicy. Jeśli dojdzie do zapalenia w obrębie jajowodu, gdzie zwykle rozpoczyna się proces chorobowy, zapalenie z pewnością obejmie także jajnik. Należy pamiętać, że toczący się proces zapalny jest szkodliwy nie tylko dla narządów rodnych, ale całego ustroju.
Zapalenie przydatków - przyczyny
Zapalenie przydatków wywołane jest zakażeniem bakteriami. Najczęściej są to chlamydie, mykoplazmy, Escherichia coli, Haemophilus influenzae, paciorkowce, które do jajników i jajowodów docierają zarówno drogą wstępującą i zstępującą. Najczęściej są to: Chlamydia trachomatis i Neisseria gonorrhoeae. Zapalenie przydatków ma charakter nawracający.
W większości przypadków bakterie dostają się do przydatków drogą wstępującą, przez pochwę i macicę, najczęściej w sytuacji, gdy kanał szyjki macicy jest rozwarty. Dzieje się to zwykle podczas miesiączki, po porodzie, poronieniu, po założeniu wewnątrzmacicznej wkładki antykoncepcyjnej, a także po zabiegach ginekologicznych, takich jak np. łyżeczkowanie macicy.
Droga zstępująca obejmuje 10 proc. przypadków zakażenia. Wówczas drobnoustroje do przydatków dostają się wraz z krwią lub przez naczynia chłonne z innych ognisk zapalnych (migdałki czy zapalenie wyrostka robaczkowego).
Objawy zapalenia przydatków
Dolegliwości związane z zapaleniem przydatków pojawiają się po kilku dniach od zakażenia. Objawami są:
- nagły ból po obu stronach podbrzusza. Ma on charakter skurczowy, może promieniować do pachwin i ud,
- dyspareunia (ból odczuwany w czasie stosunku płciowego),
- stan podgorączkowy lub gorączka,
- osłabienie,
- nudności, wymioty, biegunka.
Zdarza się, że choroba przebiega bezobjawowo, a jeśli symptomy się pojawiają, są mało charakterystyczne - bardziej kojarzą się z dolegliwościami ze strony układu pokarmowego niż rozrodczego. Rozstrzygające jest badanie ginekologiczne.
Przy infekcjach niedoleczonych lub źle leczonych ostre zapalenie przydatków może przejść w chorobę przewlekłą. Wówczas pojawiają się zaburzenia miesiączkowania oraz ból podczas stosunku. Dolegliwości typowe dla fazy ostrej powracają, gdy spada odporność organizmu.
Zapalenie przydatków - diagnostyka, leczenie i powikłania
W przypadku pojawienia się niepokojących objawów należy zgłosić się do ginekologa. Wątpliwości diagnostyczne z pewnością rozwieje badanie ginekologiczne, ponieważ przy zapaleniu przydatków jest ono bolesne, ze względu na tkliwość zainfekowanych przydatków i szyjki macicy.
Przy zapaleniu przydatków wykonuje się posiew wymazu z szyjki macicy, by dobrać odpowiednie leki. Gdy okaże się, że za stan zapalny odpowiadają dwoinki rzeżączki czy chlamydie, konieczne jest leczenie obydwojga partnerów.
Zapalenie przydatków leczy się antybiotykami (o szerokim spektrum działania) lub prowadzi się terapię skojarzoną (na którą składa się kilka leków). Stosuje się preparaty doustne i dopochwowe, a kuracja trwa do 10 dni. Dodatkowo podaje się leki przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz sterydowe.
W leczeniu zapalenia przydatków bardzo ważne jest, by przestrzegać zaleceń lekarza. Należy nie tylko stosować leki w odpowiednich dawkach i o określonych porach, ale także unikać przez kilka dni stosunków seksualnych oraz wysiłku fizycznego. Zalecany jest odpoczynek.
Zapalenie przydatków trzeba leczyć, ponieważ nasilający się proces zapalny może prowadzić do powstawania miejscowych zrostów, zgrubienia ścian czy zamknięcia ujścia jajowodu, co uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie narządu rozrodczego i wywołuje wiele nieprzyjemnych dolegliwości, takich jak zaburzenia miesiączkowania, bolesne miesiączkowanie czy ból podczas stosunków. Powikłaniem niedrożności obu jajowodów może być niepłodność.
Przeczytaj także:
