Lukrecja jest byliną, która występuje w południowej Europie i Azji. Ma wysoką i rozgałęzioną łodygę, zebrane w grona kwiaty, strąki owocowe i owalne listki. To jedna z najstarszych roślin stosowanych w lecznictwie, była znana i ceniona zarówno w kulturze zachodniej, jak i wschodniej. Po lukrecję sięgali starożytni Grecy i Rzymianie, a także Chińczycy - już 5 tysięcy lat temu. Dziś wykorzystuje się ją w ziołolecznictwie, przemyśle kosmetycznym i spożywczym. Surowcem jest korzeń lukrecji wraz z odłogami, który po wysuszeniu przybiera żółty kolor. To z niego robi się odwary, ekstrakty, a także suplementy diety w postaci kapsułek. Lukrecja jest rośliną wieloletnią.
Lukrecja - właściwości lecznicze
Lukrecja ma działanie antyalergiczne, immunostymulujące, przeciwłojotokowe, wykrztuśne, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, moczopędne, przeciwobrzękowe, redukujące zaczerwienienia, antyoksydacyjne i łagodzące. To dlatego pomaga zarówno na dolegliwości ze strony układu pokarmowego, jak i oddechowego, świetnie działa na zęby i stan jamy ustnej, jak i całego organizmu.
Korzeń lukrecji jest polecany przy dolegliwościach żołądkowo-jelitowych. Odwar z korzenia jest stosowany pomocniczo w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy. Lukrecja przyspiesza gojenie się wrzodów, a także regeneruje podrażnioną śluzówkę żołądka. Ekstrakty i wyciągi z rośliny pomagają na choroby wątroby (aktywne związki zawarte w lukrecji chronią wątrobę). Badania dowodzą, że lukrecja może hamować rozwój bakterii Helicobacter pylori, która przyczynia się do powstania wrzodów.
Lukrecja pomaga w leczeniu infekcji dróg oddechowych. Łagodzi chrypę i kaszel. To znakomity środek wykrztuśny. Sprawdza się zarówno jako syrop na kaszel mokry, jak i syrop na suchy kaszel. Ponieważ ma działanie przeciwzapalne i rozkurczowe, zaleca się ją przy zapaleniu oskrzeli, zapaleniu migdałków i astmie.
Ale to nie wszystko. Jeden ze składników aktywnych lukrecji - glicyryzyna - posiada silne własności wiązania wody w skórze. Suszony korzeń lukrecji hamuje rozwój paciorkowca Streptococcus mutans, który odpowiada za pojawienie się próchnicy zębów. Roślina ta hamuje rozwój płytki nazębnej i chroni przed przebarwieniami. Korzeń lukrecji może zapobiegać rozwojowi czerniaka.
Lukrecja - zastosowanie w kosmetyce
Lukrecja znajduje szerokie zastosowanie w kosmetyce, ponieważ zawiera saponiny, flawonoidy i kwasy organiczne, którym zawdzięcza działanie nawilżające i kojące. Bylina dodatkowo zmniejsza zaczerwienie skóry i wzmacnia naczynka krwionośne, łagodzi stany zapalne skóry i podrażnienia, przyśpiesza gojenie wyprysków.
Lukrecja to składnik szamponów (zwłaszcza do włosów zniszczonych, delikatnych, łamliwych), produktów do kąpieli, kremów, toników czy żeli. Polecana jest także jako środek wspomagający leczenie zmian atopowych skóry oraz łuszczycy. Docenią ją osoby o skórze wrażliwej, suchej i naczynkowej, jak również tłustej i trądzikowej.
Lukrecja w przemyśle spożywczym
Smak lukrecji przypomina anyż. Ponieważ roślina jest bardzo słodka, wykorzystuje się ją głównie jako słodzik. Dodaje się ją do żelków i cukierków - to im zawdzięczają charakterystyczną, czarną barwę. Cukierki z lukrecją warto podawać dzieciom, gdyż hamują rozwój próchnicy. Oprócz tego lukrecja jest składnikiem włoskiego likieru sambuca, greckiej ouzo oraz innych trunków.
Lukrecja - przeciwwskazania
Nie wszyscy mogą jeść lukrecję. Muszą jej unikać:
- dzieci do 4. roku życia,
- kobiety w ciąży i karmiące piersią (spożywanie jej w dużych ilościach przez ciężarne ma negatywny wpływ na rozwój dziecka),
- osoby chorujące przewlekle, zażywające stale leki,
- chorzy przyjmujące leki moczopędne, antyarytmiczne i sterydowe (niektóre leki wchodzą z lukrecją w niekorzystne dla zdrowia interakcje),
- osoby z nadciśnieniem tętniczym,
- chorzy na marskość wątroby,
- pacjenci z zaburzeniami równowagi wodnoelektrolitowej, z niewydolnością nerek.
Stosując produkty, które zawierają lukrecję należy pamiętać, by nie spożywać ich dłużej niż 4 tygodnie. Także zbyt częste sięganie po nie może mieć przykre konsekwencje - może prowadzić do arytmii serca, obrzęków, zawrotów głowy lub podwyższenia ciśnienia.
