Szałwia to roślina bardzo szeroko wykorzystywana w lecznictwie. Jest najbardziej powszechną rośliną leczniczą - najczęstszą jej odmianą jest szałwia lekarska, z której znacznie bardziej popularne są liście, a nieco mniej kwiaty czy też korzeń. To właśnie liście szałwii zawierają olejek eteryczny, który stosuje się w leczeniu różnorodnych dolegliwości.
Poza tym szałwia to roślina o kilkuset odmianach. W medycynie naturalnej czy też kosmetyce, oprócz szałwii lekarskiej wykorzystuje się przede wszystkim szałwię zieloną, szałwię szkarłatną, szałwię lawendolistną, szałwię łąkową, szałwię jabłkową i szałwię muszkatołową - ze względu na właściwości lecznicze tych odmian.
Sam termin pochodzi od łacińskiego słowa "salvere" oznaczającego "ratować" i "leczyć". I owszem, jest to roślina posiadające wiele walorów zdrowotnych, choć jej zalety znacznie wykraczają poza lecznictwo. Jest także rośliną ozdobną, w kuchni stanowi przyprawę, zaś w garderobie pomaga zachować miły zapach.
Szałwia lekarska jest półkrzewem, który w sposób naturalny rośnie w krajach basenu Morza Śródziemnego. Lecznicze liście szałwii lekarskiej zbiera się w maju - tuż przed okresem kwitnienia. Następnie poddaje się je suszeniu w odpowiedniej temperaturze - wynoszącej mniej niż 35°C. Oprócz właściwej temperatury, liście należy suszyć w miejscu bez dostępu do światła, wskazane jest zacienienie oraz dostęp do powietrza (najlepiej lekki przewiew).
Najcenniejsze działanie szałwii - bakteriobójcze i przeciwzapalne sprawia, że ta roślina leczy, łagodzi objawy, stany zapalne i infekcje. Stosowana regularnie może działa także zapobiegawczo i profilaktycznie.
Jest również doskonałym źródłem kwasów organicznych i witamin z grupy B, witaminy A i C. Szałwia jest także bogata w minerały: wapń, potas, żelazo, magnez, cynk oraz sód.
Preparaty z zawartością szałwii polecane są kobietom w czasie menopauzy, ponieważ łagodzą napady gorąca, bezsenność oraz podczas miesiączki - zmniejszają jej obfitość. Za to dobroczynne działanie odpowiadają fitoestrogeny i olejki eteryczne, działające rozkurczowo oraz przeciwzapalnie.
Szałwia wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne oraz odkażające, dlatego wykorzystywana jest w kosmetyce. Dodaje się ją do preparatów pielęgnujących skórę trądzikową, tłustą, ze skłonnościami do niedoskonałości. Jednak polecana jest nie tylko w leczeniu trądziku, ale również w przypadku łuszczycy i grzybicy.
Szałwia jest dobrym wsparciem organizmu walczącego z infekcją i zakażeniem. Na przeziębienie, a szczególnie infekcje górnych dróg oddechowych, polecane jest np. picie naparu z szałwii. Roślina ta jest także w składzie lekarstw przeciwgorączkowych i pomaga pozbyć się krztuszącej wydzieliny z oskrzeli.
Picie naparów z szałwią lub stosowanie preparatów z dodatkiem tej rośliny przynosi ulgę w niestrawności, usprawnia pracę jelit, likwiduje wzdęcia, ponieważ niweluje nadmierną fermentację i działa rozkurczowo.
Szałwia ma wpływ na obniżenie poziomu cukru we krwi, jest zatem polecana osobom chorującym na cukrzycę.
Korzyści ze zdrowotnych właściwości szałwii doceniają również świeżo upieczone mamy, szczególnie te karmiące piersią. Szałwia ogranicza nadmierną laktację u karmiących kobiet i zatrzymuje niekontrolowane wycieki mleka z piersi.
Napar przygotowany z szałwii stosuje się do płukania włosów oraz skóry głowy. Szczególnie polecany jest na złagodzenie objawów towarzyszącym łojotokowemu zapaleniu skóry głowy. Płukanki prowadzą do zmniejszenia lub nawet całkowitego pozbycia się łupieżu.
Do przyrządzenia naparu z szałwii, przeznaczonego do picia, potrzebna nam będzie szklanka gorącej wody (najlepiej wrzątku) i 1-2 łyżeczki suszonej szałwii. Szklankę z zawartością nakrywamy talerzykiem i czekamy około 15 minut. Po upływie tego czasu szałwia nadaje się do picia.