Dieta cukrzycowa - zasady, produkty zalecane i zakazane

Dieta cukrzycowa to zmodyfikowany sposób żywienia, oparty na założeniach piramidy zdrowego żywienia. Jakie są zasady diety cukrzycowej? Które produkty są wskazane, a które zakazane? Ponieważ życie z cukrzycą wiąże się ze zmianą nawyków żywieniowych, warto o niej wiedzieć jak najwięcej.

Dieta cukrzycowa, oprócz leków obniżających poziom cukru we krwi, jest podstawowym elementem leczenia cukrzycy. Jest dietą specjalną, której muszą przestrzegać zarówno osoby chore na cukrzycę, jak i nią zagrożone. Jej celem jest nie tylko dostarczanie wszystkich niezbędnych składników odżywczych, ale i unikanie niebezpiecznych skoków poziomu glukozy we krwi, utrzymanie prawidłowego stężenia glukozy i  tłuszczów (lipidów) we krwi oraz optymalnych wartości ciśnienia tętniczego. Dobrze dobrana dieta zmniejsza również ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycy.

Zobacz wideo

Cukrzyca w pigułce

Dieta jest bardzo istotnym elementem terapii cukrzycy, która jest chorobą metaboliczną - dotyczy przemiany materii. W wyniku braku insuliny (cukrzyca typu I) lub jej nieprawidłowego działania (cukrzyca typu II) zaburzeniu ulega przede wszystkim gospodarka węglowodanowa w organizmie. Cukrzyca typu I pojawia się, gdy komórki odpowiedzialne za produkcję insuliny ulegają zniszczeniu. Choroba najczęściej jest uwarunkowana genetycznie. Cukrzyca typu II występuje, gdy trzustka wytwarza insulinę, ale tkanki na nią nie reagują. To najpowszechniejszy typ cukrzycy. Warto przy tym pamiętać, że największym czynnikiem ryzyka cukrzycy typu II. jest otyłość.

Jeszcze innym typem choroby jest cukrzyca ciężarnych, która jest zaburzeniem częściowym: pojawia się w ciąży i zwykle po porodzie mija, niestety stanowi zagrożenie dla płodu i kobiety. Przyczyną cukrzycy ciężarnych są zmiany fizjologiczne związane z ciążą.

Dieta cukrzycowa - najważniejsze zasady żywienia

Dieta cukrzycowa jest niezbędnym elementem leczenia wszystkich typów cukrzycy - główne cele diety i zalecenia żywieniowe są takie same. Obecnie za najlepszą dietę w cukrzycy uznaje się dietę niskowęglowodanową o zwiększonej zawartości tłuszczu. Opiera się ona na kilku zasadach. Najważniejsze jest, by:

  1. Codziennie spożywać od pięciu do siedmiu niewielkich posiłków dziennie, o ściśle ustalonych porach dnia. Najlepiej jeść co 2-3 godziny: 3 główne posiłki (śniadanie, obiad, kolacja) i 2 przekąski (drugie śniadanie i podwieczorek). Regularne posiłki zapobiegają spadkom stężenia glukozy we krwi oraz pomagają utrzymać prawidłową wagę.
  2. Dieta powinna być urozmaicona, a posiłki złożone, zawierające węglowodany, białko i tłuszcze.
  3. Należy znacznie ograniczyć, a najlepiej wyeliminować węglowodany (cukry) proste. Podstawą diety stają się węglowodany złożone, o jak najniższym indeksie glikemicznym.
  4. Kasze, ryż, makaron warto gotować i podawać al dente. Mają niższy indeks glikemiczny. Należy gotować, gotować na parze, piec i grillować zamiast smażyć, jak również wybierać tłuszcze roślinne, nie zwierzęce.
  5. Z umiarem należy stosować sól, która podwyższa ciśnienie krwi. Trzeba uważać na cukier zwarty w owocach. Z tego względu nie należy ich zjadać więcej niż 200-300 g dziennie. Warzywa powinny znajdować się w każdym posiłku, mogą być przekąską. Zalecana ilość to 350-500 g dziennie.
  6. Warto ograniczać mięso, zastępując je rybami lub roślinami strączkowymi, takimi jak groch, soczewica, ciecierzyca czy fasola. Ryby należy jeść 2-3 razy w tygodniu.

Dieta cukrzycowa - produkty zalecane

W diecie cukrzycowej bardzo ważne są:

  • produkty zawierające dużo błonnika (błonnik obniża stężenie glukozy we krwi, daje poczucie sytości i zapobiega zaparciom),
  • pieczywo pełnoziarniste, chleb żytni na zakwasie, chleb razowy,
  • płatki owsiane, grube kasze (gryczana, jęczmienna, pęczak), ryż brązowy, naturalne płatki zbożowe,
  • chude mięso (indyk, kurczak, wędliny typu szynka),
  • jaja,
  • ryby (najlepiej morskie - makrela, śledź, łosoś, sardynki, halibut),
  • odtłuszczony nabiał (jogurt naturalny, kefir, maślanka, mleko, twaróg półtłusty),
  • warzywa z niewielką zawartością skrobi,
  • owoce (kwaśne jabłka, owoce cytrusowe, maliny, porzeczki, truskawki),
  • oliwa z oliwek, masło.

Dieta cukrzycowa - produkty zakazane

Z diety cukrzycowej należy wyeliminować takie produkty, jak:

  • tłuste mięso, (mięso z gęsi czy kaczki, tłusta wieprzowina), smalec, słonina, podroby,
  • ryby wędzone i "konserwowe",
  • tłusty nabiał (śmietana, tłuste sery, ser topiony twarda margaryna), słodzone jogurty i serki,
  • drobne kasze, białe makarony,
  • fast foody, zupy instant, konserwy, żywność wysokoprzetworzona, potrawy smażone,
  • słodycze, desery, ciasta, drożdżówki, czekolada, dżemy, miód,
  • duża ilość soli, kostki rosołowe, gotowe mieszanki przyprawowe,
  • napoje gazowane i słodkie,
  • alkohol,
  • chleb pszenny,
  • gotowane bataty, ziemniaki, dynia, buraki i marchew, banany, winogrona.
Więcej o:
Copyright © Agora SA