Dzieci i obowiązki domowe: przewodnik według wieku

Jak zachęcać dziecko do wykonywania obowiązków domowych i co może robić pięciolatka, a czym powinien zajmować się ośmiolatek?
obowiązki domowe obowiązki domowe fot. Shutterstock

Zachęć dziecko do pracy

Dzieci, które mają obowiązki domowe, lepiej radzą sobie w życiu - twierdzą naukowcy. Mają lepsze relacje z rówieśnikami i osiągają lepsze wyniki w nauce. Niektórym dzieciom pomoc w pracach domowych przychodzi jednak łatwiej niż innym - badania wykazały, że potrzeba "dawania" jest w pewnej części wrodzona. Nie oznacza to jednak, że dzieci nie można zachęcić do pomocy rodzinie.

Psychologowie sugerują, żeby pamiętać o pochwaleniu za wykonane zadanie: nawet, jeśli łóżko nie jest pościelone idealnie, pamiętajmy, że dziecko dopiero się uczy, a krytykując jego pracę zniechęcimy je do wykonania jej ponownie. Okazuje się także, że wśród dzieci 3-6-letnich najlepszą zachętą do wykonywania drobnych obowiązków domowych jest używanie słowa "pomocnik" - opiekunowie proszący dziecko, żeby było ich pomocnikiem spotykają się z większą chęcią współpracy, niż ci, którzy po prostu proszą o wykonanie jakiejś czynności.

W książce "The Learning Habit" (Stephanie Donaldson-Pressman, Rebecca Jackson, dr. Robert Pressman, wyd. Perigee Books) zamieszczono listę prac domowych, które mogą wykonywać dzieci w różnym wieku. Może was zainspiruje?

obowiązki domowe obowiązki domowe fot. Shutterstock

Najmłodsze (do 4 r.ż.)

Na tym etapie powoli wprowadzamy pojęcie odpowiedzialności za wspólną przestrzeń, a wykonywanie obowiązków domowych traktujemy jako formę zabawy. Zanim pójdą do przedszkola, dzieci mogą już:

- odkładać na miejsce zabawki

- wybrać ubranie (jeśli wybór jest ograniczony do np. dwóch koszulek itd.)

- pomagać przy sprzątaniu i nakrywaniu do stołu

- myć zęby (pamiętajmy jednak, że stomatolodzy radzą myć zęby dzieciom do 6 roku życia, a później nadzorować ten proces, by mieć pewność, że dzieci wykonują to zadanie prawidłowo)

- uczyć się ścierać kurze

- uczyć się ścielić łóżko

Maluchy chwalimy za wysiłek, nie za idealny efekt!

obowiązki domowe obowiązki domowe fot. Shutterstock

Przedszkolaki (5-7 r.ż.)

Nauka wykonywania obowiązków domowych to proces: nie gańcie za źle wykonane zadanie i nie każcie powtarzać czynności, jeśli jej efekt was nie zadowala. Skupcie się na pozytywach.

Dzieci w tym wieku mogą już:

- rozłożyć wieczorem ubrania na kolejny dzień (przygotowane przez dorosłego)

- nakryć do stołu i posprzątać po posiłku

- segregować brudne ubrania na białe i kolorowe

- rozpakować plecak

- wybrać składniki śniadania na wynos i opróżnić śniadaniówkę

- ubrać się samodzielnie

obowiązki domowe obowiązki domowe fot. Shutterstock

Pierwszoklasista (6-8 r.ż.)

W tym wieku dzieci doskonalą technikę wykonywania różnych czynności, zaczynają się też uczyć metodą prób i błędów. Potrafią:

- samodzielnie wybrać ubranie na następny dzień

- całkiem samodzielnie się ubrać

- ładnie pościelić łóżko

- być gotowym do szkoły przed śniadaniem

- wynieść śmieci

- zacząć segregować odpady

- ścierać kurze raz w tygodniu

- chować naczynia do zmywarki

- sprzątnąć swój pokój

- nakryć do stołu (wraz z postawieniem na nim przypraw i napojów)

- spakować tornister

- opróżnić zmywarkę z niektórych naczyń (np. sztućce i garnki)

- schować ubrania do szuflady (ze wskazówkami od rodziców)

obowiązki domowe obowiązki domowe fot. Shutterstock

Drugoklasista (7-9 r.ż.)

W tym wieku dziecko może:

- przygotować sobie śniadanie, mając do dyspozycji ograniczoną liczbę produktów

- odczytać godzinę z zegarka ze wskazówkami

- spakować i rozpakować tornister

- samodzielnie przygotować skromny posiłek (np. kanapkę)

- opłukać naczynia i schować je do zmywarki

- zetrzeć kurze i odkurzyć dodatkowy pokój (poza własnym)

- włączyć mikrofalówkę i toster

obowiązki domowe obowiązki domowe fot. Shutterstock

Trzecioklasista (8-10 r.ż.)

W tym wieku dziecko może:

- pomóc w ułożeniu menu

- napisać listę zakupów

- przygotować prosty posiłek dla rodziny

- złożyć pranie

- segregować wyprane ubrania

- samodzielnie schować własne ubrania do szaf i komód

- kontrolować stan posiadania, jeśli chodzi o akcesoria do szkoły i zaopatrywać się w te, które są mu potrzebne.

Nie sprzątaj za dziecko Nie sprzątaj za dziecko fot: istockphoto

Unikaj krytykowania

Zaangażowanie dziecka w obowiązki domowe niesie wiele korzyści. Maluch nie tylko od najmłodszych lat rozwija przydatne umiejętności, ale także czuje się potrzebny. Rodzic musi jednak pamiętać, że czego innego może wymagać od dwulatka, a czego innego of 5-latka.

Gdy małe dziecko pomaga nam w domu, może popełniać błędy. Rodzice powinni w takich sytuacjach powstrzymać się jednak od krytyki. Nie zapominajmy, że to dopiero etap nauki i każdy z nas na początku mógłby zrobić to źle. Nie możemy więc wówczas krytykować dzieci, bo to może je zniechęcić do pracy.

Więcej o:
Copyright © Agora SA