Skorupka, białko, żółtko

Jajko - pozwala się zjeść, prowokuje do rozważań filozoficznych (co było pierwsze?), ale także... zaprasza do zabawy.

Niech obiektami doświadczalnymi będą jaja kurze, a dla porównania obejrzyjcie jaja przepiórcze. Które z nich są większe? Przypatrzcie się wzorom na skorupce. Sprawdźcie, czy jest miękka, czy twarda, krucha czy mocna. Poznajcie jej zawartość.

Uwaga, przed rozpoczęciem zabaw należy jaja ugotować, aby zniszczyć ewentualne bakterie Salmonelli.

Starszemu dziecku daj do podniesienia 1,5 kg soli. Wyjaśnij, że tyle lub więcej ważą jaja największego na ziemi ptaka, czyli strusia. Zachęć malucha, by pomyślał, jak i z czego zrobić jaja wielkości jajek kolibra (w zależności od gatunku 8-20 mm) i strusia (ok. 15 cm). Umieśćcie jajo strusia w pudełku wypełnionym piaskiem. Narysujcie malutkie gniazdko dla jajek kolibra. Jeśli możesz zainwestować 50-80 zł, kup prawdziwe strusie jajo (lub jego wydmuszkę). Dziecko przekona się, że niełatwo jest je rozbić.

Choć jaja różnych gatunków ptaków różnią się wielkością, kolorem i deseniem, większość z nich w naturalnych warunkach trudno jest zauważyć. Maskują je barwy ochronne. Niektóre ptaki składają jaja w zagłębieniach gruntu, inne budują gniazda. Wrony używają w tym celu patyków, krawczyki zszywają liście, jaskółki i flamingi posługują się mułem, kolibry porostami. A na zakończenie zagadka: czy tylko ptaki wykluwają się z jaj?

Malujemy!

Potrzebne będą: rzadki krochmal przygotowany z mąki ziemniaczanej (ewentualnie surowe jajko - na 10 sekund włóż je do wrzątku, żeby zniszczyć bakterie salmonelli), żółta i niebieska farba tempera, czysta plastikowa taca, popularnonaukowa książka o jajkach (polecam "Jajko", Siedmiogród, 2003)

Wystudzony, niezbyt gęsty krochmal o konsystencji białka wlej na dużą plastikową tacę. Dodaj pół łyżeczki żółtej farby. Pokaż dziecku, jak malując szerokim ruchem po tacy, można zmieszać oba składniki tak, aby powstał jednolity żółty kolor. Kiedy zabawa zacznie wygasać, dodaj trochę niebieskiej farby. Malując dalej, dziecko zaobserwuje, jak powstaje kolor zielony.

Dodawaj naprzemiennie to żółtej farby, to niebieskiej (po odrobinie), tak aby dziecko wielokrotnie mogło obserwować, co się dzieje, gdy miesza dwa kolory. Ta zabawa rozwija zmysł dotyku (ważny np. przy trzymaniu ołówka). Starszemu dziecku pokaż składniki surowego jaja. Określcie kształt i kolory. Obejrzyjcie w książkach jaja różnych zwierząt. Przeczytajcie, jak są zbudowane oraz co i jak się z nich rozwinie.

Baloniku mój malutki

Potrzebne będą: okrągłe balony, kasza manna oraz inne sypkie produkty, plastikowy lejek, łyżka, stolik wodny lub głęboka miska

Wsyp kaszę manną do stolika wodnego (lub głębokiej miski). Wstaw nóżkę lejka do wylotu balonika. Daj dziecku łyżkę i zachęć, aby wypełniło go kaszą. Po wypełnieniu balonik zawiąż. Zachęć malucha, by zbadał powierzchnię tak otrzymanego "jajka", postukał nim o blat, ścisnął w dłoni. Daj małemu badaczowi kubeczek - niech się pobawi kaszą w misce. Zachęć, aby przesuwając paluszkami wśród ziarenek, sprawdził, jaka kasza jest w dotyku. Powtarzajcie zabawę przez kilka kolejnych dni, używając siemienia lnianego, kaszy jaglanej, ryżu czy innych sypkich produktów. Gdy już uzbieracie kilka balonowych jajek, pobawcie się w rozpoznawanie ich dotykiem.

Starsze rodzeństwo może rozpoznawać "jajka" z zawiązanymi oczami, młodsze dzieci mogą je wyjmować z pudełka z dziurą.

Hop do koszyka

Potrzebne będą: wykonane wcześniej "jajka" z baloników, wiklinowy koszyk.

Postaw na podłodze duży wiklinowy koszyk. Pobawcie się w celowanie do niego "jajkami" z baloników. Poproś dziecko, aby przed każdym rzutem ścisnęło balonik i zbadało, jaki jest w dotyku. Najmłodsze dzieci prawdopodobnie najbardziej będą zainteresowane opróżnianiem koszyczka. Pokaż dziecku, jak w różny sposób można przenieść jajko na drugi koniec pokoju, np. na łyżce, głowie lub ramieniu. Stopień trudności dopasuj do możliwości dziecka. Ze starszym rodzeństwem pobaw się też w utrzymywanie jajka pomiędzy waszymi czołami.

Ciach, ciach

Potrzebne będą: jajka ugotowane na twardo, czysta plastikowa taca, plastikowy nożyk, krajalnik do jaj (sprawdź, czy jest dla dziecka bezpieczny).

Połóż na tacy jajko na twardo.

Naucz dziecko, jak nadtłuc skorupkę i następnie je obrać. Sprawdźcie, jakie jajko jest w dotyku, jakiego jest koloru, czy pachnie. Czy skorupka jest mocna, czy słaba (krucha, delikatna)? Czy jej brzegi są ostre? Daj dziecku plastikowy nożyk i razem rozetnijcie jajko wzdłuż na pół. Przypatrzcie się, jak jajko wygląda na wewnątrz. Nazwijcie żółtko i białko. Przypomnijcie sobie, jakie składniki miało surowe jajko. Kolejne jajka przetnijcie w poprzek i na skos. Obejrzyjcie wszystkie przekroje.

Połóż jedną z połówek na tacy. Daj dziecku nożyk, aby samo pocięło ją na mniejsze kawałki i się nimi pobawiło. Naucz malucha, jak się posługiwać krajalnikiem do jaj. Pocięte jajka wykorzystaj np. do zrobienia nadzienia. Starsze rodzeństwo zachęć, by na zakończenie zabawy postarało się wydobyć z jajka nieuszkodzone żółtko.

Więcej o:
Copyright © Agora SA