Sposoby na żylaki

Żylaki, pajączki i hemoroidy to powszechne dolegliwości ciążowe. Jak sobie z nimi radzić?

W czasie ciąży objętość krwi krążącej zwiększa się o ok. 50 proc. Układ krwionośny musi teraz obsłużyć powiększającą się macicę, łożysko i rosnące dziecko. Potrzebna jest też rezerwa przed czekającą kobietę utratą krwi przy porodzie. Układ krążenia musi pomieścić większą ilość krwi. Pod wpływem hormonów ciążowych naczynia żylne rozszerzają się i stają się bardziej elastyczne. Zapobiega to wzrostowi ciśnienia krwi
w naczyniach. Te naturalne zmiany przysparzają nieraz trochę kłopotów. Poszerzone naczynia żylne przybierają postać żylaków, które najczęściej występują na nogach, wargach sromowych i w odbycie. Ściany poszerzonych naczyń stają się kruche i częściej pękają. Powoduje to niewielkie wylewy i wybroczyny. Przesączanie się płynów ustrojowych z naczyń do otaczających tkanek jest przyczyną obrzęków. Poszerzone naczynia krwionośne mogą też nadmiernie obniżać ciśnienia krwi, co sprzyja zawrotom głowy, zasłabnięciom i omdleniom.

Pajączki

Pajączki to cienkie fioletowe rozgałęzione naczynka pojawiające się powierzchownie na skórze. Najczęściej umiejscawiają się na nogach, w okolicy kostek, na udach. Wynikają
z poszerzenia i pękania drobnych naczyń. Same w sobie stanowią tylko problem kosmetyczny, ale uwaga – są pierwszym ostrzegawczym objawem rozpoczynających się zmian naczyniowych i nie wolno ich lekceważyć. Na szczęście po ciąży zwykle cofają się bez śladu.

Żylaki

Żylaki nóg najczęściej pojawiają się na tylnej powierzchni łydek oraz na kostkach, a także pod kolanami. Sprzyja im zwiększone ciśnienie w naczyniach żylnych w dolnej części ciała. Powiększająca się macica uciska na żyły w miednicy i utrudnia przepływ żylny od nóg w kierunku serca. W połączeniu z większą wiotkością i kruchością naczyń w ciąży powoduje to odcinkowe poszerzenie żył. Objawy żylaków to widoczne pod skórą sine wypukłe powrózki, czasem bolesne, jak również uczucie ciężkości, bóle, mrowienie i obrzęki nóg. Podobne zmiany mogą pojawiać się na wargach sromowych, są jednak zdecydowanie rzadsze. Wbrew obawom kobiet nie stanowią przeciwwskazania do porodu drogami natury, choć mogą powodować zwiększone krwawienie z poporodowych obrażeń krocza.

Hemoroidy

Szczególną postacią zmian naczyniowych są żylaki odbytu, czyli hemoroidy. Zwykle pojawiają się w ostatnich miesiącach ciąży. Przyczyny ich powstawania są podobne jak innych żylaków, dodatkowo jednak sprzyjają im zaparcia. Pod wpływem wysiłku przy oddawaniu stolca osłabione żyły są wypychane na zewnątrz odbytu i powstają tam bolesne, czasem krwawiące guzki. Podczas parcia przy porodzie jeszcze bardziej się powiększają i uwypuklają. W pierwszych dniach połogu mogą boleć bardziej niż krocze. Na szczęście po kilku tygodniach znacznie się zmniejszają lub zanikają.

Zakrzepica

Zakrzepica żylna to groźne powikłanie żylaków. W miejscu żylaka, najczęściej w zastawce żylnej łydki, powstaje zakrzep, stopniowo powiększający się i utrudniający swobodny przepływ krwi. Jeśli dojdzie do całkowitego zamknięcia naczynia, czyli zatoru, krew nie ma jak przepłynąć dalej i gromadzi się poniżej przeszkody, powodując nagły ból, zaczerwienienie i obrzęk nogi. Jeśli zakrzep oderwie się, popłynie z prądem i utknie w innym miejscu, może zablokować dopływ krwi i spowodować zator w innej okolicy.
Zakrzepowe zapalenie żył, zwłaszcza głębokich, wymaga obserwacji i leczenia w szpitalu. Podawane są wówczas preparaty heparyny rozrzedzające krew i ułatwiające
jej przepływ. Tylko niektóre kobiety z niewielką zakrzepicą żył powierzchownych mogą być leczone w domu.

Co czwarta kobieta w ciąży ma problemy z naczyniami żylnymi. Co sprzyja naczyniowym kłopotom w ciąży?

  • predyspozycje genetyczne
  • nadwaga lub otyłość
  • starszy wiek
  • siedzący tryb życia
  • noszenie obcisłych ubrań

Zapobieganie

Jednym z najważniejszych zaleceń jest codzienna, regularna aktywność fizyczna, choćby spacer. Mięśnie nóg w ruchu pomagają tłoczyć krew w kierunku serca. Dodatkowo ruch ułatwia walkę z zaparciami. Dieta powinna zawierać dużo błonnika w postaci warzyw, owoców i pełnoziarnistych produktów. Trzeba unikać długiego stania i siedzenia, zakładania nogi na nogę, a także odpoczywać z nogami uniesionymi powyżej poziomu serca. Nie należy nosić skarpet z obcisłym ściągaczem. Nie można się przegrzewać. Warto stosować moczenie nóg w zimnej wodzie lub zimne okłady.

Leczenie

Gdy tylko zaczynają się pojawiać pierwsze oznaki problemów naczyniowych, warto zasygnalizować to lekarzowi prowadzącemu ciążę i podjąć leczenie. Oprócz zmiany trybu życia polega ono na przyjmowaniu leków wzmacniających ściany naczyń krwionośnych oraz stosowaniu żeli i kremów poprawiających krążenie. Na żylaki pomaga noszenie specjalnych rajstop lub pończoch przeciwżylakowych, dostępnych w aptekach. By dobrać odpowiedni rozmiar, trzeba zmierzyć obwód nóg w kostce, łydce, pod kolanem i w udzie. Zakładać je trzeba rano przed wstaniem z łóżka, po kilkuminutowym uniesieniu nóg, zanim żyły się wypełnią. Przy bólach i obrzękach nóg warto wykonać USG naczyń żylnych i wykluczyć tworzenie się w nich zakrzepu. W niektórych przypadkach włącza się profilaktycznie zastrzyki z heparyną. W czasie ciąży nie można leczyć żylaków chirurgicznie.Leczenie hemoroidów polega na stosowaniu czopków doodbytniczych i maści lub kremów. W aptekach jest wiele preparatów bez recepty, które są dozwolone w ciąży. Dodatkowo można stosować chłodne nasiadówki z naparu dębu.

Co dalej?

Bezpośrednio po porodzie trzeba przez tydzień lub dwa przyjmować zastrzyki z heparyny (zwłaszcza po cięciu cesarskim), ponieważ ryzyko zakrzepów i zatorów jest wtedy większe niż w ciąży. Większość zmian naczyniowych znacznie zmniejsza się kilka tygodni po porodzie. Niektóre, jak żylaki sromu, znikają nawet całkowicie. Niestety, w kolejnej ciąży mogą powrócić, nawet z większym nasileniem. Warto przed kolejną ciążą osiągnąć prawidłową masę ciała, a w czasie ciąży uważać, by zbyt wiele nie przybrać na wadze.
Po zakończeniu połogu warto żylaki usunąć operacyjnie lub poddać się zabiegowi zamknięcia żył.

To także może cię zainteresować:

Więcej o:
Copyright © Agora SA