Beta HCG a ciąża: co to jest za hormon i jakie ma znaczenie?

Beta HCG - hormon charakterystyczny dla ciąży. Czym jest, jakie normy wskazują na ciążę?

Beta HCG: czym jest

HCG, czyli gonadotropina kosmówkowa, to hormon wytwarzany przez zapłodnioną komórkę jajową po jej zagnieżdżeniu się w macicy (a następnie przez łożysko). Pobudza ciałko żółte w jajniku do produkcji progesteronu (a jego wysokie stężenie może powodować inne objawy charakterystyczne dla pierwszych tygodni ciąży - mdłości i wymioty).

HCG składa się z dwóch podjednostek: alfa i beta. Alfę znajdziemy także w cząsteczkach hormonów produkowanych przez przysadkę - LH, TSH, FSH i innych. Jest jedna sytuacja, kiedy to nie zarodek, a tkanki dorosłego człowieka wytwarzają alfa HCG - ten przypadek to choroby nowotworowe. Część beta decyduje o specyficznych właściwościach biologicznych i immunologicznych gonadotropiny. To właśnie ona interesuje przyszłe matki. Chcąc sprawdzić, czy jesteśmy w ciąży, ustalamy obecność i ilość beta HCG w naszym organizmie.

Beta HCG: kiedy badać

Gonadotropina kosmówkowa zaczyna być wydzielana przez organizm kobiety około 8 dnia po zapłodnieniu. Jak wcześnie udaje się ją wykryć? Wszystko zależy od czułości testu. Stężenie hormonu beta HCG w moczu i krwi rośnie systematycznie przez pierwsze dwa miesiące ciąży. Im mniejsze stężenia hormonu wykrywa dany test, tym wcześniej będziemy w stanie uzyskać wiarygodny wynik potwierdzający lub wykluczający ciążę.

Testy laboratoryjne są w pełni wiarygodne, gdy są wykonane po 10 dniach od daty spodziewanej miesiączki. Natomiast większość testów aptecznych jest w stanie wykazać pozytywny wynik minimum 14 dni od zapłodnienia. Kiedy na teście pojawią się dwie kreski, wówczas można założyć, że doszło do zapłodnienia i zagnieżdżenia zarodka.

Domowe testy ciążowe wykrywają obecność hormonu beta HCG w moczu. Jego największe stężenie znajduje się w porannej próbce, co zwiększa prawdopodobieństwo wykrycia bardzo wczesnej ciąży. W kolejnych miesiącach ciąży ilość hormonu zwiększa się, staje się więc wykrywalny o każdej porze dnia.

Poziom HCG wzrasta dwukrotnie w każdym tygodniu ciąży.

Beta HCG: apteczny test ciążowy

Dostępne w aptekach testy ciążowe, tzw. domowe testy ciążowe, pomagają szybko dowiedzieć się, czy jesteśmy w ciąży. Na opakowaniu znajdziemy informację o czułości testu - te najmniej czułe wykrywają hormon beta HCG dopiero wtedy, gdy jego stężenie osiągnie wartość 1000 lU/l. Im mniej hormonu potrzeba, żeby pojawił się wynik, tym większa czułość testu, a więc wyniki możemy poznać wcześniej. Musimy pamiętać o marginesie błędu: domowe testy z moczu mają ok. 95% skuteczność, zdarzają się testy fałszywie dodatnie lub fałszywie ujemne.

Producenci testów zwykle informują, że już po 10 dniach od zapłodnienia wynik powinien być wiarygodny. Pamiętajmy jednak, że zapłodnienie może nastąpić później niż data współżycia. Plemnik może przeżyć w drogach rodnych kobiety 5-7 dni. Moment zapłodnienia lepiej więc szacować od dnia owulacji, kiedy to komórka jajowa jest rzeczywiście gotowa do zapłodnienia. Domowy test ciążowy najlepiej wykonać w terminie spodziewanej miesiączki.

W aptekach znajdziemy różne rodzaje tzw. domowych testów ciążowych . Są one różnie zbudowane, co wpływa na sposób ich użycia. Warto pamiętać, aby przed użyciem dokładnie przeczytać ulotkę.

Beta HCG: test laboratoryjny

Badania na obecność beta HCG w moczu lub we krwi mogą być badaniami jakościowymi (po prostu stwierdzają obecność hormonu - tak jest w przypadku domowych testów) lub ilościowe - określają jego poziom. Ilościowy wynik badania laboratoryjnego pozwala oszacować, w którym tygodniu ciąży jesteśmy, a gdy test będziemy powtarzać (najlepiej co 48 godzin), pozwoli sprawdzić, czy ciąża rozwija się prawidłowo. Czułość testu jest wyrażona w lU/l (lub mIU/ml), które określają stężenie beta HCG. W laboratoriach przyjmuje się zasadę, że wynik testu jest pozytywny, gdy stężenie hormonu przekroczy 5 mlU/ml.

Beta HCG: normy

Jak wzrasta poziom beta HCG? W określaniu norm pomocny może okazać się poniższy schemat(należy jednak pamiętać o możliwych odstępstwach, dlatego wyniki należy za każdym razem konsultować z lekarzem).

Normy beta HCG a ciąża:

od 7 dnia po owulacji do 3. tygodnia po - mniej niż 5 mIU/ml

3 tydzień ciąży - 5-50 mIU/ml

4 tydzień ciąży - 4 - 426 mIU/ml

5 tydzień ciąży - 19 - 7 340 mIU/ml

6 tydzień ciąży - 1 080 - 56 500 mIU/ml

7-8 tydzień ciąży - 7 650 - 229 000 mIU/ml

9-12 tydzień ciąży - 25 700 - 288 000 mIU/ml

13-16 tydzień ciąży - 13 300 - 254 000 mIU/ml

17-24 tydzień ciąży - 4 060 - 165 400 mIU/ml

25-40 tydzień ciąży - 3 640 - 117 000 mIU/ml

Beta HCG a ciąża biochemiczna

Zdarza się jednak, że poziom beta HCG rośnie, a potem nagle zmniejsza się i w normalnym terminie (lub z kilkudniowym opóźnieniem) występuje miesiączka. Bardzo wiele kobiet nawet nie wie, że mogło być w ciąży - minimalne opóźnienie miesiączki uznaje za coś normalnego, łączy to z innymi czynnikami zewnętrznymi. Przeczytaj, co o ciąży biochemicznej mówi lekarz .

Więcej o:
Copyright © Agora SA