Olej palmowy - tak bardzo popularny, a jednocześnie tak szkodliwy. Czy da się go uniknąć?

Olej palmowy obecny jest w większości towarów znajdujących się na sklepowych półkach. Jest chętnie używany przez producentów, ponieważ jest tani, wydajny i długo utrzymuje świeżość produktu. Jakie są właściwości oleju palmowego?

Czym jest olej palmowy?

Olej palmowy tłoczony jest z miąższu owoców i nasion palmy oleistej (olejowca gwinejskiego). Naturalnie, ma półstałą konsystencję. Ze względu na zawartość karotenoidów przyjmuje kolor ciemnożółty lub pomarańczowo-czerwony. Zawiera wiele cennych wartości odżywczych, m.in. betakaroten, witaminę E i witaminę K, sterole, skwalen, koenzym Q10 i antyoksydanty. Tak wartościowy olej poddaje się procesowi rafinacji (oczyszczania oleju), w wyniku którego powstają szkodliwe substancje - tak zwane tłuszcze trans. Dodatkowo obróbka cieplna usuwa karotenoidy i część przeciwutleniaczy, co wpływa na zmianę odcienia oleju (staje się jasnożółty), a także zmienia konsystencję produktu - na stałą. Tak przetworzony olej niewiele ma już wspólnego z produktem wpływającym korzystnie na nasze zdrowie. Utwardzany olej palmowy nie ma tych samych walorów co przed obróbką i jest zwyczajnie szkodliwy.

Właściwości oleju palmowego

W ostatnich latach przeprowadzono wiele badań dotyczących negatywnych skutków stosowania utwardzonego oleju palmowego. Jest to z pewnością związane z rosnącą świadomością społeczeństwa na temat prawidłowego odżywiania. Coraz bardziej interesuje nas skąd pochodzi kupowane przez nas jedzenie oraz jaki jest skład dostępnych na półce produktów. Bywa, że etykieta z wymienionymi składnikami niektórych produktów może przyprawić o ból głowy. Niestety, na większości z nich znajduje się olej palmowy - i to właśnie ten utwardzony.

Olej palmowy stosowany jest jako alternatywa dla tłuszczów trans. Producenci wybierają go, ponieważ jest łatwo dostępny, wydajny i tani. Zawartość oleju zapewnia długi okres ważności do spożycia i bezpieczne przechowywanie w temperaturze pokojowej.

Olej palmowy znajdziemy w takich produktach, jak:

  • mrożonki, np. mrożone ryby panierowane, ciasto do pizzy,
  • mleko w proszku,
  • gotowe zupy,
  • margaryny,
  • desery mleczne,
  • chipsy, popcorn i inne słone przekąski,
  • gotowe frytki,
  • majonez,
  • płatki śniadaniowe i musli,
  • fast foody,
  • masła czekoladowe i niektóre masła orzechowe,
  • lody,
  • chleb pakowany, np. pieczywo tostowe,
  • budynie,
  • sery żółte, sery topione,
  • słodycze: herbatniki, batoniki, czekolady, ciasteczka itp.

Olej palmowy - czy i jakie stanowi zagrożenie dla zdrowia?

Z przeprowadzonych badań wynika, że systematyczne spożywanie produktów, które zawierają dużą ilość oleju palmowego może przyczynić się do wielu chorób. Olej palmowy to źródło tłuszczów nasyconych, które podnoszą poziom "złego cholesterolu" LDL we krwi, obniżając jednocześnie poziom dobrego cholesterolu (HDL), zaś to może prowadzić m.in. do zawału serca i innych chorób serca, miażdżycy, udaru mózgu.
Regularne spożywanie tłuszczów trans wiąże się z szybszym przybieraniem na wadze (szczególnie w okolicy brzucha), co prowadzi do otyłości. Olej przyczynia się również do rozwoju cukrzycy typu II i niektórych nowotworów - naukowcy ochrzcili go mianem rakotwórczego. Według badań powoduje również bezpłodność i impotencję.

Czy da się uniknąć oleju palmowego?

Mając świadomość, jak wiele produktów zawiera olej palmowy, zaczynamy zastanawiać się, gdzie go nie znajdziemy. Skąd możemy się dowiedzieć, który produkt zawiera olej palmowy? Czytając etykiety i szukając go wśród licznych składników. Trzeba to jednak robić dokładnie, gdyż w składzie nie zawsze widnieje nazwa olej palmowy. Pojawia się on również pod pojęciem "tłuszcz roślinny", "tłuszcz uwodorniony", "tłuszcz roślinny utwardzany" lub "olej roślinny".

Warto dodać, że międzynarodowe normy żywieniowe, jako bezpieczną dla zdrowia podają maksymalną zawartość tłuszczów trans na poziomie < 0,2 g w 100 g produktu gotowego. Dlatego zanim wrzucisz produkt ze sklepowej półki do koszyka na zakupy, poświęć chwilę na przejrzenie etykiety. Uniknąć go może być trudno, ale nawet jeśli będziecie starali się minimalizować jego ilość, to i tak będzie to z korzyścią dla was i waszych bliskich.

Olej palmowy a środowisko

Oprócz negatywnego wpływu na nasze zdrowie, używanie oleju palmowego ma jeszcze jedną istotną wadę. Produkcja oleju jest bardzo szkodliwa dla środowiska naturalnego. Proces zbioru palmy przyczynia się do stopniowego niszczenia lasów deszczowych w Malezji oraz Indonezji, a to wpływa na ograniczenie powierzchni życiowej zamieszkującym je zwierzętom. Według raportu Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska, jeśli tempo produkcji tego oleju nie spadnie, to w 2022 roku zniszczeniu ulegnie aż 98 proc. lasów Sumatry oraz Borneo.

To także może cię zainteresować:

Więcej o:
Copyright © Agora SA